Veel ondernemers wanen zich veilig bij de gedachte dat zij huwelijkse voorwaarden hebben laten opstellen. Wanneer het tot een echtscheiding komt, is het buiten de verdeling of verrekening blijven van het ondernemingsvermogen daarmee echter nog geen gegeven. Onlangs heeft het Gerechtshof Amsterdam bevestigd dat –ook in het geval van huwelijkse voorwaarden- de positie van de ondernemer geenszins zeker is.
Een groot aantal huwelijkse voorwaarden kent een zogenaamd periodiek verrekenbeding. Hierbij wordt er vanuit gegaan dat u aan het einde van het jaar, onder het genot van de oliebollen, met elkaar uitwerkt wat uw inkomen is geweest en wat u heeft uitgegeven. Welk inkomen u precies in aanmerking moet nemen, staat uitgewerkt in de huwelijkse voorwaarden. Het bedrag dat na betaling van de vaste lasten over is gebleven (overgespaard inkomen), moet bij helfte worden gedeeld. Zo houden beide echtgenoten aan het einde van ieder jaar eenzelfde bedrag over.
U zult begrijpen dat deze traditie bij veel echtgenoten niet van de grond komt. Wanneer het tot een echtscheiding komt, hebben de echtgenoten dikwijls nooit met elkaar verrekend. De wetgever had een vooruitziende blik en heeft in de wet opgenomen, dat wanneer er nimmer is verrekend, al het vermogen dat bij echtscheiding aanwezig is, wordt vermoed te zijn gevormd met overgespaard inkomen. Dat betekent in grote lijnen dat al het vermogen aan het einde van het huwelijk alsnog verrekend moet worden, tenzij u kunt aantonen dat het goed op een andere wijze is gefinancierd (bijvoorbeeld met een schenking of een nalatenschap). Dit vermoeden bestrijkt ook de aandelen van de besloten vennootschap.
Verder stelt de wet dat de opgepotte winsten in de onderneming moeten worden verrekend, wanneer de echtgenoot-ondernemer bij machte is om te bepalen of de winsten wel of niet worden uitgekeerd en de huwelijkse voorwaarden een inkomensbegrip kennen, dat ook ondernemerswinsten omvat.
Als ondernemer loopt u in grote lijnen dus 2 risico’s:
1. U moet de waarde van uw aandelen verrekenen, wanneer u niet kunt aantonen dat u deze voor het huwelijk heeft verkregen of dat deze niet zijn gefinancierd met overgespaard inkomen (maar met bijvoorbeeld een schenking of een nalatenschap).
2. U moet uw opgepotte winsten verrekenen, wanneer u zeggenschap in de onderneming heeft en uw huwelijkse voorwaarden een breed inkomensbegrip kennen.
In de hiervoor genoemde uitspraak van het Gerechtshof Amsterdam, had de man een succesvolle onderneming. De man had de aandelen al voor het huwelijk verkregen, zodat risico 1 bij hem al wegviel. De vrouw had in de onderneming meegewerkt en eiste verrekening van de opgepotte winsten.
De man was meerderheidsaandeelhouder, dus hij had zeggenschap. Aan dit vereiste was voldaan.
De vraag was toen of de huwelijks voorwaarden ook bepaalden dat winsten uit de BV verrekend moesten worden. Het hof concludeerde dat alleen looninkomsten verrekend dienden te worden en niet de winsten uit de besloten vennootschap. Ook de bedoelingen van partijen bij het opstellen van de huwelijkse voorwaarden, konden niet tot een andere uitkomst leiden. De man zag zijn kansen groeien.
De vrouw stelde nog dat de redelijkheid en billijkheid ertoe moesten leiden dat er werd uitgegaan van een breed inkomensbegrip, dat ook de winsten omvat. Ook dit werd gepasseerd.
De man had de finish al in zicht, maar struikelde op het laatste moment. Hoewel het hof tot de conclusie kwam dat niet was voldaan aan de voorwaarden voor het van toepassing zijn van de wettelijke bepaling, werd het in strijd met de redelijkheid en billijkheid geacht als de vrouw niet zou meedelen in de opgepotte winsten. De vrouw had immers meegewerkt in de onderneming en er mede voor gezorgd dat de onderneming succesvol was geworden. Daarnaast had de man zichzelf altijd een redelijk laag loon uitgekeerd en de onderneming als spaarpot gebruikt. De man moest de helft van de winsten in de onderneming afstaan.
Zo ziet u maar. Ten eerste bestaat het risico dat uw huwelijkse voorwaarden u niet beschermen tegen een claim van uw ex. Maar zelfs als uw huwelijkse voorwaarden wel waterdicht lijken te zijn, kan er nog tot verrekening worden besloten.
Indien u twijfelt over de inhoud van uw huwelijkse voorwaarden en de gevolgen hiervan bij echtscheiding, doet u er goed aan om deze te laten checken. Zo beperkt u verrassingen achteraf. De huisadvocaten van Juridischesnelweg.nl zijn u hierbij graag van dienst.
Juridischesnelweg's Blog 